برنامه ی سالانه واثرات آن درآموزش وتربیت

باسمه تعالی

موضوع: برنامه ی سالانه واثرات آن درآموزش وتربیت                                                       

---------------------------------------------------------------------------------

امام علی (ع) : (تدبیر) آینده نگری قبل از عمل , تو را از پشیمانی ایمن می سازد.)

تعریف برنامه ریزی:

برنامه ریزی عبارت است از فراگرد تعیین وتعریف هدفها , وتدارک اقدامات و وسایلی است که تحقق هدفها را میسر می سازد. برنام ریزی شامل مراحل زیر است :

1- هدف گذاری : تعیین هدفها واولویت آنها

2- پیش نگری : بررسی وپیش بینی منابع وامکانات برای تحقق هدفها

3- بودجه بندی : تشخیص فعالیتها واقداماتی که با استفاده از منابع وامکانات صورت خواهد گرفت( تبدیل امکانات به اقدامات عملی دقیق)

4- تعیین خط مشی ها , روشها وملاکهای عملیات .

هدف گذاری : برنامه ریزی با تعیین هدف آغاز می شود. هدفها , اولاَ معرف سازمان بوده , موجودیت آن را توجیه می کنند؛ ثانیاَ زمینه ی هماهنگی فعالیتهای سازمانی را فراهم کرده , وظایف را به هم مرتبط می سازند؛ و ثالثاَ بعنوان ملاکهای ارزیابی مورد استفاده قرار می گیرند.

 تعیین هدفها وتحقق آنها تابع شرایط وضوابطی است :

1- هدفها باید تحقق پذیر باشند.

2- هدفها باید سنجش پذیر باشند.

3- هدفها باید پذیرفتنی باشند.

4- هدفها باید همخوانی وتوافق داشته باشند.

پیش نگری : برنامه ها با آینده سر وکار دارند . بنابراین , پس از تعیین هدفها , گام مهم بعدی پیش بینی آینده است . در این مرحله باید راجع به مسائل زیر تصمیم گیری شود :

1- عوامل مهمی که بر تحقق موفقیت آمیز هدفها موثرند , کدامند؟

2- چه اطلاعاتی درباره ی عوامل فوق موجود است؟

3- روش مناسب برای پیش بینی وضعیت هر یک از عوامل مهم در آینده کدام است؟

بودجه بندی : به زبان ساده , سندی است که مشخص می کند که چه مقدار از کل منابع آموزشی به هدفهای خاص در یک دوره ی زمانی معین اختصاص خواهد یافت .

خط مشی : رهنمود کلی برای اجرای برنام , خط مشی نامیده می شود.بازتاب اهداف می باشد و نحوه ی اجرای عملیات را مشخص می کند.

اهمیت برنامه ریزی : برنامه ریزی در آموزش وتربیت در درجه ی اول اهمیت قرار دارد. برنامه ها , مبانی لازم برای هماهنگی , رهبری وکنترل به وجود می آورند وبا مشخص کردن جوانب عملی ورفتاری فعالیتها ( یعنی , چه کسی , چه را , کجا , چه موقع , چگونه باید انجام دهد) , بلا تکلیفی را کاهش می دهند.

 برنامه می کوشد به پرسشهای زیر پاسخ دهیم :  

1- چه کسی وتا چه حد آموزش داده خواهند شد؟

2- برنامه ی تهیه ی شده برای رسیدن به هدفها , چه وسعت وماهیتی دارد؟

3- به چه هدفهایی می خوهند دست یابند؟

4- برای یادگیری موثر محتوای برنامه , از چه روشها , مواد وفعالیتها باید استفاده شود؟

عناصر تشکیل دهنده ی برنامه عبارتند از : هدفها , محتوا و مواد درسی , روشهای تدریس , نتایج یادگیری ونظام ارزشیابی.

 اگر برنامه ها با روشن بینی اجرا شوند وهدفهای آنها قابل فهم وعملی باشند , انتظار می رود که مسئولین بتوانند بازده آموزشی مدارس را بهبود بخشند.

 

 گردآورنده : راضیه خواجه افضلی